Okullarda kara tahta dönemini sona erdiren akýllý tahta kullanýmý her geçen gün artmakta. Peki akýllý tahta nýn özellikleri nedir? TÜYAP Adana Uluslararasý Fuar ve Kongre Merkezi'ndeki "Doðu Akdeniz Biliþim Fuarý"nda ürünlerini sergileyen Elektroman Büro Makineleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Þti. Genel Müdürü Baykal Uslu, son 2 yýldýr "akýllý tahta" satýþlarýnda hýzlý bir artýþ yaþandýðýný söyledi. Uslu, "akýllý tahta" sisteminin ABD ve AB ülkelerinde çok yaygýn bir þekilde kullanýldýðýný, piyasaya 1997 yýlýnda çýkmasýna raðmen Türkiye'deki okullarda son 2 yýldýr kullanýlmaya baþlandýðýný ifade etti.
Teknolojinin eðitim alanýndaki kullanýmýnýn son örneði olan "akýllý tahta" sisteminin bilgisayara baðlanarak öðrencilere görsel ve dokunsal olarak hitap ettiðini belirten Uslu, "En önemli özelliði, tahtanýn bilgisayar ekranýna dönüþtürülmüþ olmasý. Bu tahtalarda, özel bilgisayar programlarý sayesinde, matematik, müzik, coðrafya, resim ve Türkçe gibi dersler uygulamalý olarak görsel iþlenebildiði için, derslerin öðrencilerin hafýzasýnda daha kalýcý olarak yer almasý mümkün hale geliyor" dedi.
Akýllý tahta sistemiyle öðrencilerin okula gelemedikleri günlerde internet üzerinden akþam evde ders tekrarý yapabilme imkanýna kavuþtuðuna dikkat çeken Uslu, þunlarý kaydetti:
"Bu sistemle birlikte bir diðer teknolojik yenilik ise içinde binlerce animasyon, soru, harita, resim film ve dokümanýn bulunduðu 'Mobides Bilgi Bankasý'nýn yer almasýdýr. Eðitimde yeni bir dönem baþlatan akýllý tahta ile öðrencilerin derse ilgisi artarken, öðretmenin dikkatinin daðýlmasý da önlendi. Öðrenme sürecinin görsel öðelerle birleþtirilerek derslerin görüntülü olarak iþlendiði sistemde ders anlatma ve ders dinleme kolaylaþtý. Sýnýfýn baþarý düzeyi artarken, öðrenciye daha çok bilgiye ulaþma imkaný sunuldu."
Word, Excel, PowerPoint, Pdf gibi birçok farklý dosya türüyle çalýþabilen sistemde derslerin internet üzerinden konferans baðlantýsýyla dünyanýn herhangi bir noktasýndan naklen yayýnlanabildiðini vurgulayan Uslu, "Ayrýca, tahtaya uzaktan eriþim olanaðý saðlayan özel þifre sayesinde derse ayný anda onlarca sýnýftan katýlým saðlanabiliyor. Sunum arþivleme seçeneði sayesinde daha önce iþlenmiþ dersler kaydedilip kaçýrýlan ders veya konular gerektiðinde tekrar gözden geçirilebiliyor. Sunduðu cazip olanaklar ve pratik kullanýmý sayesinde Avrupa ve Amerika'da yaygýn olarak kullanýlan akýllý tahta; üniversitelerden dershanelere, okullardan iþ dünyasýna kadar birçok kullaným alanýna sahip" diye konuþtu.
Uslu, sistemin bir bilgisayar ve projeksiyon cihazý aracýlýðýyla çalýþtýðýný, çoðunlukla tahta-bilgisayar-projektör baðlantýlý üçlü kullaným tercih edilirken, yalnýzca tahta-bilgisayar baðlantýlý kullaným veya yalnýzca tahta-yazýcý baðlantýlý kullanýmýn da tercih edilebildiðinin altýný çizerek þöyle devam etti:
"Projeksiyonla kullanýmda, kullanýcý bilgisayar ekranýný tahta üzerine yansýtmalýdýr. Ýnteraktif modda tahta yüzeyi dokunmatik ekranlar gibi çalýþýr. Tahta üzerinde gördüðünüz bilgisayar ekranýnýza, tahtaya ait interaktif kalem ile müdahale edilir. Ýnteraktif kalem, kalem görevinin yaný sýra mouse görevinde de kullanýlmaktadýr. Kaliteli bir tahtanýn yüzeyi projektörle kullaným için parlaklýðý minimuma indiren özel yüzey olmalý, ayrýca sert, yanmaz, çizilmez ve darbelere karþý dayanýklý olmalýdýr.
Özellikle okullar için tercih edilecek interaktif tahtanýn menü kýsmý öðrencilerin kullanabileceði yüksekliðe göre ayarlanabilir olmalýdýr." Uslu, son 2 yýlda akýllý tahta kullanýmýnýn hýzla arttýðýný ve kendilerinin yaklaþýk 500 satýþ rakamýna ulaþtýklarýný belirterek, ileriki yýllarda kara tahtanýn tahtýný akýllý tahtanýn alacaðýný sözlerine ekledi.
Nedir þu akýllý tahta dedikleri?
Ýngilizce "Smartboard" tabirinden dilimize "Akýllý Tahta" olarak çevrilen bu teknoloji harikasý sayesinde tahtalar interaktif bir bilgisayar ekranýna dönüyor. Akýllý tahta bilgisayar ve projeksiyon cihazý ile beraber kullanýlýyor. Bu üçlü sistemde; bilgisayar programlarý çalýþtýrma vazifesini üstlenirken, projeksiyon cihazý bilgisayarýn ekran görüntüsünün tahtaya yansýtýlmasý, akýllý tahtanýn elektronik kýsmý ve kalemi ise tahtadaki bilgisayar ekran görüntüsünün interaktiflik özelliði kazanmasýný saðlýyor. Akýllý tahtanýn elektronik aksamý bazý modellerde üst köþelerden birinde olup kimi modellerde ise tahta yüzeyinin iç kýsmýnda gömülüdür. Bu farklý modeller çalýþma prensibi açýsýndan deðiþik teknolojilere sahipler.
Akýllý Tahta Nasýl ve Hangi Derslerde Kullanýlýr?
Bilgisayar kullanmayý bilen herkes akýllý tahtayý rahatlýkla kullanabilir. Çünkü akýllý tahta basit anlamda bilgisayar programlarýnýn tahtada kullanýlmasýný saðlayan bir düzenektir. Bilgisayarýn faresi yerine elinizde akýllý tahtanýn kalemi bulunur ve bu kalemle Windows pencerelerini kapatýp açabilir, sað sol týklama yapabilir dolayýsýyla istediðiniz programlarý çalýþtýrabilirsiniz. Tüm bunlarý bilgisayarýn baþýna oturup yapmak zorunda deðilsiniz. Akýllý tahta size bilgisayarýnýza tahtadan hükmetme özgürlüðünü saðlar. Ders için hazýrlanmýþ her türlü öðretim materyalini tahtanýzda kullanabilirsiniz. Ayrýca akýllý tahta üreticilerinin hazýrlamýþ olduðu özel yazýlýmlarla akýllý tahtada ders iþlemek oldukça kolay. Buna örnek vermem gerekirse; 1. sýnýf öðretmenleri el yazýsý yazmak için kýlavuz çizgili el yazýsý satýrlarý olan bir sayfayý yansýtarak yazýlarýný öðrencilerin yanlýþlýk yapmadan yazabileceði þekilde yazabiliyorlar. Ayný þekilde matematik dersinde tahtanýzý öðrencilerin defterleri gibi kareli, müzik dersinde notalarý yazarken de müzik defteri þeklinde düzenleyebilirsiniz. Ülkemizde "Branþ Derslikleri" maalesef yaygýn olmadýðýndan dolayý her türlü araç-gereci sýnýflarýmýzda bulundurmak zor ama akýllý tahta yazýlýmlarý sayesinde matematik öðretmenlerimiz yazýlýmýn açý-ölçeriyle istedikleri derecedeki bir açýyý çizebilirler. Coðrafya konularý iþlenirken Google Earth adlý program kullanýlarak dünyanýn her tarafý kolaylýkla uydu fotoðraflarýndan görüntülenebilir. Akýllý tahtanýn derslerde çeþitli þekillerde kullanýlabilmesi biraz da sizin yaratýcýlýðýnýza kalýyor.
Akýllý tahtada kullanýlan bir çok yazýlýmý tahtanýz akýllý olmasa da beyaz tahtada kullanabilirsiniz. Daha önce de belirttiðim gibi akýllý tahta basit anlamda tahtadaki bilgisayar ekran görüntüsüne interaktiflik özelliði katýyor. Sizin tahtanýz akýllý olmasa da ayný programlarý kullanabilirsiniz. Kontrolleri tahtada deðil de bilgisayarda yaparsýnýz.
1. Sýnýfta Akýllý Tahta Kullanýmý
1. sýnýflarda fiþ yönteminin terkedilerek el yazýsý ile ses temelli cümle yönteminin kullanýlmaya baþlanmasýyla birlikte el yazýsý harflerinin yazýlýþýný ve sesleri öðreten bir çok yazýlým ortaya çýktý. Fiþ yönteminde bir çok kez 1. sýnýf okutmuþ bir öðretmen olarak 1. sýnýfýn öðretmen açýsýndan ne yorucu bir dönem olduðunu yakýndan bilirim. Önceden ilkokuma yazma öðretimine yardýmcý bilgisayar programlarý yoktu. Þimdi el yazýsý ile okuma yazma öðretiminde kullanýlabilecek bir sürü eðitim yazýlýmý var. Bunlarý sýnýfta kullanmak öðretmenin iþini oldukça kolaylaþtýrýyor. Öðrencinin iþi kolaylaþmýyor mu? Elbette o da daha kýsa sürede, daha kolay öðreniyor. Okuma yazma öðrenme daha eðlenceli hale geliyor.
Akýllý Tahta Nasýl Kullanýlýr?
Akýllý tahtamýzýn kablosunu bilgisayarýmýzýn usb giriþine baðlýyoruz. Tabiki akýllý tahtamýzla birlikte gelen yazýlýmlarý önceden bilgisayarýmýza yüklemiþ olmalýyýz. Muhtemelen akýllý tahtayý satan firma kurulumu bilgisayarýnýza yapar. Genellikle kalemimizi kalibre etmemiz gerekir. Akýllý tahta programýmýzýn içinde kalibre bölümüne týkladýðýmýzda tahtada 6 adet nokta görüntülenir. Noktalara tek tek kalemimizin ucuyla dokunarak kalibre iþlemini tamamlarýz. Kalibre iþlemini tamamladýktan sonra kalemimiz artýk çalýþmaya hazýrdýr. Ekrana artýk tahtadan kaleminizle hükmetmeye baþlayabilirsiniz. Kaleminizi tahtaya deðdirdiðinizde imleç eðer kalemin ucunun deðdiði yerde çýkmýyor da birkaç santimetre yanýnda çýkýyorsa kalibre iþleminiz düzgün yapýlmamýþ demektir. Üstteki kalibrasyon iþlemini tekrarlayýnýz. Bu iþlemlerin nasýl yapýldýðýyla ilgili bir video ekledim aþaðýya, anlatým her ne kadar ingilizce olsa da görüntülerden her þeyi rahatlýkla anlayabiliyorsunuz.
Akýllý Tahta Kaç Lira?
Akýllý tahta sistemlerinin fiyatlarý henüz ülkemiz þartlarýnda her yerde kullanýlabilecek kadar uygun deðil.
Akýllý tahta sistemi temel olarak 3 bölümden oluþmakta:
1.Bilgisayar: Dizüstü ya da masaüstü bilgisayar: Bugün artýk fiyatlarý iyice ucuzlayan bilgisayarlarý 400 YTL den 3000YTL ye kadar deðiþik donaným aralýklarýnda bulmak mümkün. Alacaðýnýz bilgisayarýn elbette çok pahalý olmasýna gerek yok.
2.Projeksiyon: Çok çok pahalý model olmasýna gerek yok ama teknik olarak dikkat etmeniz gereken alacaðýnýz projeksiyonun ýþýk gücünün minumum 2000 ansilümen olmasý. Çünkü daha düþük ýþýk gücüne sahip bir projeksiyonu gündüz vakti sýnýfta yansýttýðýnýzda aydýnlýktan görüntü yeteri kadar belirgin olmayabilir. Bu durumda lambalarý söndürüp koyu renk perdelerle sýnýfý karartmanýz gerekir ki bunun size ekstra perde masrafý çýkartacaðýný ve karanlýkta ders iþlenemeyeceðini olsa olsa film seyredilebileceðini unutmamalýsýnýz. 2000 ansilümene sahip bir projeksiyon sýnýfta fluerasan lambalar açýkken bile yeterli görünürlükte bir görüntü veriyorlar. Böyle bir projeksiyon cihazýný 800-900 YTL ye bulabileceðiniz gibi eðer þansýnýz varsa 2. el cihazlar satýlan internet sitelerinden 500-600 YTL ye bile bulabilirsiniz.
3.Akýllý Tahta: En pahalý sistem elamaný bu. En ucuzu 2000 YTL civarlarýnda. Bu fiyata tahtanýn beyaz olan fiziksel kýsmý ve elektronik aparatý dahil. Tabii bu deðer ortalama bir deðer. Çünkü yurtdýþýndan ithal edilen bu elektronik aksamýn fiyatý euro üzerinden hesaplanýyor ve YTL fiyatý o günkü döviz kuruna göre farklýlýk gösterebilir. (Bu fiyat 1 euro=1.980 YTL civarlarýnda iken görülen fiyattýr.)
Gördüðümüz üzere akýllý tahta sisteminde en çok parayý tutan 3. yani akýllý tahtanýn fiziksel ve elektronik kýsmý. Tüm bu fiyatlarý üst üste koyarsak en ucuzundan bir akýllý tahtaya sahip olmak bize 3.400 YTL ye mal olacaktýr. Bu hesaplamada bilgisayarý 500, projeksiyonu 900, akýllý tahtayý da 2000 YTL kabul ettik.
Sonuç olarak bu maliyetiyle akýllý tahta ülkemiz þartlarý açýsýndan bir lüks olarak gözükmekte. Umudumuz yakýn gelecekte bu maliyetlerin kabul edilebilir seviyelere düþmesi. Yoksa bir çok alanda olduðu gibi bu alanda da kullanýcýlar kendi akýllý tahtalarýný yapabilmek umuduyla bir takým elektronik ve marangozluk iþlerine atlamaktan kendilerini alamayacaklar gibi görünüyor.
Akýllý Tahtada Kullanýlan Yazýlýmlar Yada diðer Bir Deyiþle Programlar Bütün akýllý tahta üreticileri ürünleri ile kullanýlacak programlarý da yazdýrýyorlar. Her marka akýllý tahtanýn kendine özgü bir yazýlýmý var. Piyasada en çok bilinen 3 marka var. Bunlardan ilki Smartboard adýyla bilinen ve ürüne adýný veren marka. Ýkincisi E-beam adýyla bilinen ve çoðu zaman deðiþik markalar adý altýnda karþýmýza çýkan marka. Üçüncüsü ise Promethan markasý. Bu markalarýn ürünlerinin teknolojileri çalýþma prensibi bakýmýndan farklý dolayýsýyla fiyatlarý da farklý. Þu an için en ucuzu e-beam temelli ürünler. Sektörü genel olarak kýsaca tanýttýktan sonra gelelim bu markalarýn tahtalarýyla kullanýlmasý için sunduklarý yazýlýmlara.
* Smartboard markasý ürünlerinde kullanýlmak üzere Smart Notebook yazýlýmýný öðretmen ve öðrencilerin hizmetine sunmuþ. Bu yazýlýmý bilgisayarýnýza kurup inceleyebilirsiniz. Yazýlýmýn 10. sürümüne 30 günlük kullaným kýsýtlamasýyla denemek amacýyla formu doldurup buradan indirebilirsiniz. Yazýlýmýn 10. sürümden önceki sürümleri hiç bir süre kýsýtlamasý olmaksýzýn kullanýlabiliyor.
* E-beam Teknolojisi: Ürünle birlikte kullanmak için Interact denilen bir program sunmuþ.
* Promethan markasý ise ürünlerinde "Activstudio" ve "Activprimary" yazýlýmlarýný kullanýyor. Yazýlýmlarý bilgisayarýnýza indirip kurabilmeniz için ürüne sahip olmanýz gerekiyor.
